Op deze pagina vind je de opbrengsten van een docentontwikkelteams dat in het academisch jaar 2017-2018 gewerkt heeft aan de Radboud Docent Academie. Deze DOT werd geïnitieerd en gedeeltelijk gefaciliteerd door de landelijke Meesterschapsteams Nederlands.

Er zijn ook resultaten van andere DOTs!

In 2017-2018 heeft een docentontwikkelteam zich bezig gehouden met de ontwikkeling van een aantal zeer laagdrempelige grammaticaspelletjes. Het ontwikkelteam bestond uit Peter-Arno Coppen, Donna van der Hulst, Josje Melis, en Liesbeth Stolk-Pronk. Van een aantal spelvarianten is een online versie gemaakt, die individueel of klassikaal gespeeld kan worden op smartboard, pc, laptop, tablet of smartphone (browsers Chrome, Firefox of Safari worden aanbevolen).

De spelletjes zijn beschreven in een bundel. Er is ook een apart document met leerlinginstructies. Van het woordkaartspel hebben we 500 exemplaren laten drukken, die we tegen kostprijs (en verzendkosten) beschikbaar stellen (zie jufmelis.nl).

Het memoryspel kunt u zelf printen en knippen met dit document. Het is echter wel aan te bevelen om wat dikker papier te nemen. Het werkt eigenlijk het beste met kartonnetjes van een paar millimeter dikte. U kunt ook zelf blanco memorykaarten aanschaffen en die met zwarte en blauwe stift beschrijven.

Ook het Woordkaartspel kunt u zelf printen en knippen door het Doe-het-zelfsjabloon Woordkaartspel te printen (dubbelzijdig, in kleur, op dik papier) en zelf mooi uit te knippen (let op de afgeronde hoekjes!), maar u kunt ook een kant en klaar gedrukt spel bij ons krijgen. We hebben er 500 laten drukken.

Een zeer laagdrempelig spelletje is WoordMemory. Dit is een variant op het bekende spelletje Memory, waarbij je op zoek moet naar gelijke kaartjes. Bij WoordMemory draai je telkens echter geen twee maar drie kaartjes, en de vraag is of je daar een correcte zin mee kunt maken. Zo ja, dan verdwijnen de kaartjes van het speelveld, zo nee, dan worden ze teruggedraaid.

In zijn papieren vorm (met kartonnen kaartjes) is WoordMemory geschikt om door leerlingen in groepjes te worden gespeeld. Er kan dan discussie ontstaan over wat een goede zin is. De docent kan het spel ook gebruiken als aanleiding om een aantal centrale concepten uit de grammatica aan de orde te stellen (naamwoord/werkwoord, enkelvoud/meervoud, valentie, congruentie).

De online variant is geschikter voor individueel spelen, al kan het ook klassikaal op het smartboard. Er is een zeer laagdrempelige variant, geschikt voor beginnende taalleerders, en er is een oplopende moeilijkheidsgraad die uiteindelijk voor elke speler uitdagend is. Je kunt de computer zelfstandig laten beslissen of een combinatie een correcte zin is, maar je kunt ook (binnen de spelregels) zelf beslissen. Ten slotte kun je het spel ook automatisch pauzeren voor de beslissing. Dit kan een handige variant zijn voor het gebruik in de klas, als je eerst discussie wilt hebben over de vraag of een zin goed is.

Speel hier WoordMemory

Vanaf december 2020 is er een verbeterde variant van WoordMemory, die beter is afgestemd op verschillende browsers en apparaten (zoals mobiele telefoons of tablets). Bovendien bevat de nieuwe versie ook een meer tegelsets, die als puzzel gespeeld kunnen worden, en is de gebruikservaring verbeterd. Ten slotte kun je in de nieuwe WoordMemory ook eigen tegelsets definiëren. Hoe dat moet, lees je in deze handleiding.

In 2021 is WoordMemory doorontwikkeld tot TaalMemory, speciaal voor het Basisonderwijs. De kaartjes zijn voorzien van plaatjes met leuk gekleurd afbeeldingen, en de gebruikte woorden zijn afgestemd op de basisschoolleeftijd. Het spel is gedrukt op 350 grams wit MC karton en verpakt in een doosje met glanslaminaat. Er is een beginset van 48 kaartjes, waarmee het spel in vier moeilijkheidsgraden kan worden gespeeld. De uitbreidingsset, ook 48 kaartjes, bestaat uit extra kaartjes voor de vier moeilijkheidsgraden, en bevat daarbovenop nog een vijfde niveau.

De moeilijkheidsgraden lopen op met het aantal gebruikte grammaticale eigenschappen:

1. Makkelijk: alleen naamwoorden en transitieve werkwoorden, alle in meervoud
2. Normaal: alleen naamwoorden en transitieve werkwoorden, in enkelvoud en meervoud
3. Moeilijk: daarnaast ook intransitieve werkwoorden met een bijwoordelijke bepaling
4. Heel moeilijk: daarnaast ook koppelwerkwoorden met bijvoeglijke naamwoorden
5. Bizar moeilijk: daarnaast ook voornaamwoorden met onderwerpsvorm en voorwerpsvorm

Download hier de handleiding.

Je kunt het ook online spelen: Speel TaalMemory.

Met het Woordkaartspel dat we hebben ontwikkeld zijn verschillende spelvarianten mogelijk. Omdat het kaartspel gebouwd is op het reguliere aantal kaarten in een gewoon kaartspel, zijn in feite de meeste kaartvarianten met woordkaarten te spelen. De kunst is dan om de combinatie van woorden tot zinnen in het spel te integreren. Wij hebben de volgende varianten bedacht, die beschreven staan in onze bundel:

• Woordpoker: maak de langste of beste zin met vijf kaarten
• Woordketting: maak samen een zo lang mogelijke zin door een voor een een woord aan te leggen
• Woordslang: zoek de langste of beste zin (of de meeste zinnen) in een raster van 3 bij 3 kaarten
• Texas Hold'em Woordpoker: deze variant staat niet in de bundel, en is ook niet officieel, maar hij zou kunnen, en er zijn zelfs spelregels van (niet voor kinderen).

WoordSlang is een combinatiespelletje, waarbij spelers een zo lang mogelijke zin moeten maken die als een slang door een raster van 9 kaarten loopt. In de variant waarin de middelste kaart een joker is, zal het altijd mogelijk zijn om ten minste één zin te maken. Van WoordSlang bestaat ook een digitale versie die online gespeeld kan worden. Er is ook een instructiefilmpje, en er is een bestand met speltips voor in de klas.